خیزش انقلابی ایرانیان همچنان پویاست. اعتراضاتی که از کردستان شروع شد حالا به گوشهگوشه ایران رسیده. یکی از شعارهای معترضان در کردستان، «کردستان کردستان گورستان فاشیستان» است. همین است که یک چشم جمهوری اسلامی هراسان به این استان خیره شده و چشم دیگرش، ترسان، به اقلیم کردستان عراق.
در این مطلب، تحلیلی میخوانید درباره خطر امنیتیای که جمهوری اسلامی از سمت اقلیم کردستان عراق حس میکند.
این تحلیل در وبسایت بنیاد کارنگی منتشر شده است.
در بحبوحه اعتراضات به قتل مهسا امینی ۲۲ ساله در بازداشتگاه گشت ارشاد و آغاز خیزش انقلابی مردم ایران بود که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به مناطق کردنشین اربیل و سلیمانیه در اقلیم کردستان عراق حمله کرد.
این حملات با موشک و پهپاد انتحاری، دستکم ۱۴ کشته و ۵۸ زخمی بر جای گذاشت.
جمهوری اسلامی از آن پس، اپوزیسیون کرد راندهشده به اقلیم کردستان را به هیزم ریختن در آتش خیزش انقلابی در استان کردستان متهم کرده است.
اتحاد حزب دموکرات کردستان عراق و حزب دموکرات کردستان در ایران در اوت ۲۰۲۲، برای جمهوری اسلامی زنگ خطری بود درباره افزایش احتمالی اعتراضات در استان کردستان.
از ژانویه ۲۰۱۹ تا اکتبر ۲۰۲۲، حمله جمهوری اسلامی به اپوزیسیون کرد در اقلیم کردستان اما در مقایسه با حملات هوایی ترکیه به حزب کارگری کردستان، درصد کوچکی بوده است.
اما نکته این است که جمهوری اسلامی هم همانند حکومت ترکیه، توان نظامی در در کردستان عراق را برای مقابله با گروههای کرد افزایش داده است.
جمهوری اسلامی در سپتامبر ۲۰۲۱، یک پاسگاه نظامی بر فراز کوه «چیخا دار»، مرتفعترین نقطه در منطقه مرزی اقلیم کردستان عراق بنا کرد.
اگرچه شمار و دفعات حمله جمهوری اسلامی به اپوزیسیون کرد به اندازه حملات دولت ترکیه نیست، تهران رفتهرفته با پیام بازدارندگی، به حملات بیشتری علیه مناطق کردنشین دست میزند. حملاتی که تلفات جانبی گسترده در پی داشته است.
این حملات همچنین آشکارا نشان میدهند جمهوری اسلامی بخشی از یک کارزار برای تحت فشار قرار دادن دولت اقلیم کردستان عراق به منظور همسو شدن با مشی امنیتی تهران و متحدان سیاسی جمهوری اسلامی در بغداد است.
جمهوری اسلامی همواره ناآرامیهای سیاسی داخلی را مرتبط با کارزارهای دخالت خارجی میداند و به همین دلیل، دولت اقلیم کردستان عراق را هر چه بیشتر برای تبدیل نشدن به مامن معترضان کرد و کم کردن رابطه نظامیشان با کشورهای غربی، تحت فشار میگذارد.
از سوی دیگر، دولت اقلیم کردستان عراق هم احتمالا مخالفان جمهوری اسلامی را به عنوان اهرمی برای مقابله با تهران استفاده میکند.
از زمان کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران و ابومهدی المهندس، رهبر شبهنظامیان کتائب حزبالله و از فرماندهان میدانی حشد الشعبی، شبهنظامیان عراق حملات پهپادی و موشکی بسیاری به مناطق کردنشین انجام دادهاند تا آنها را از این مناطق بیرون برانند.
تهدیدات تا جایی پیش رفته است که چند ماه پیش، جنبش مقاومت اسلامی نجباء، از نزدیکترین گروههای شبهنظامی به جمهوری اسلامی، حزب دموکرات کردستان را تهدید به تغییر رژیم کرد.
اتحاد حزب دموکرات کردستان با مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق، پس از انتخابات ۲۰۲۱ در این کشور هم انگیزه دیگری برای کارزاری «تو در تو» برای بیثبات کردن بخش انرژی منطقه اقلیم کردستان عراق و وادار کردن آن به تسلیم است.
در فوریه ۲۰۲۲، دادگاه فدرال عراق، به غیرقانونی بودن قوانین نفت و گاز اقلیم کردستان عراق حکم داد.
صدور این حکم از سوی دولت دموکرات کردستان رد و تصمیمی سیاسی خوانده شد.
از ژوئن ۲۰۲۲، شبهنظامیان عراقی تحت حمایت جمهوری اسلامی، متهم به دستکم هفت حمله راکتی به تاسیسات انرژی اقلیم کردستان عراق بودهاند.
با وجود حملات جمهوری اسلامی، احزاب اقلیم کردستان عراق در نهایت به این نتیجه رسیدهاند که برای تشکیل دولت، باید راهی برای تعامل با احزاب متحد با جمهوری اسلامی بیابند.
اما حالا تحریمهای غرب به دلیل نقش جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین و ادامه خیزش انقلابی مردم در ایران، همه و همه حالت جنگی جمهوری اسلامی در قبال دولت کردستان عراق را افزایش خواهد داد.