در حالی که چین با بحران شدید جمعیتی روبرو است، پکن کارزار سراسری خود را برای ترغیب افراد مجرد به برقراری ارتباط، ازدواج و فرزندآوری گسترش دادهاست.
به گزارش فایننشال تایمز، دولتهای محلی چین در اقدامی هماهنگ، در تماسهای تبلیغاتی با زنان متاهل درباره برنامههای آنها برای فرزندآوری پرسوجو میکنند و با ارائه مشوقهای مالی، خانوادهها را به داشتن فرزند دوم و بیشتر ترغیب میکنند.
مقامهای محلی با تماسهای تبلیغاتی و پیشنهاد یارانه ۱۴ هزار دلاری، زنان جوان را به فرزندآوری ترغیب میکنند.
دانشگاهها هم موظف شدهاند دورههای موسوم به «عشق» را برای دانشجویان مجرد برگزار کنند، همزمان رسانههای دولتی به صورت مستمر مقالاتی درباره مزایای فرزندآوری منتشر میکنند.
تدوین طرح «جامعه دوستدار فرزندآوری»
کاهش نرخ رشد جمعیت چین و پیشی گرفتن نرخ مرگومیر از زاد و ولد، دولتهای محلی را با چالشی جدی در مدیریت وضعیت جمعیتی مواجه کردهاست.
به گفته رن زپینگ، اقتصاددان، جمعیت چین با سه چالش عمده پیری، کاهش زاد و ولد، و کاهش نرخ ازدواج روبرو است. سرعت و گستردگی پدیده سالمندی در این کشور بیسابقه است و تعداد کودکان در حال کاهش و شمار سالمندان رو به افزایش است.
در پاسخ به این بحران، دولت چین در ماه اکتبر از تدوین طرحی برای ایجاد «جامعه دوستدار فرزندآوری» خبر داد. این طرح بخشی از یک بسته محرک گستردهتر برای مقابله با مشکلات اقتصادی است، جزئیات این طرح همچنان در دست بررسی است.
تماسهای تبلیغاتی و مشوقهای مالی برای فرزندآوری
به گزارش فایننشال تایمز، زنان متاهل ۲۰ تا ۳۵ ساله در سراسر چین تماسهایی از مقامهای محلی دریافت میکنند که درباره برنامههای فرزندآوری آنها پرسوجو میکنند.
در برخی موارد، تماسگیرندگان از زنان میخواهند در معاینات پیش از زایمان شرکت کنند. برخی دیگر مستقیمتر عمل میکنند و به زنانی که یک فرزند دارند، برای فرزند دوم یارانه پیشنهاد میدهند. زوجها برای حفظ نرخ جایگزینی جمعیت باید بهطور میانگین ۲.۱ فرزند داشتهباشند.
میزان یارانههای فرزندآوری از سوی دولتهای محلی و بر اساس وضعیت مالیشان تعیین میشود. برای مثال، در استان ژجیانگ، مقامها به زنان محلی برای فرزند دوم، ۱۰۰ هزار یوان (معادل ۱۴ هزار دلار) یارانه پیشنهاد میکنند.
همکاری رسانهها با دولت
همزمان با این مشوقهای مالی، کارزار رسانهای گستردهای نیز در جریان است. روزنامههای دولتی مانند پیپلز دیلی و لایف تایمز، با انتشار نظرات دانشمندان، بر مزایای فرزندآوری برای سلامت مادران تاکید میکنند.
کمیسیون ملی بهداشت چین نیز در نشریهای در ماه اکتبر از دانشگاهها خواستهاست «دورههای آموزش ازدواج و عشق» را برای تشویق دانشجویان به ازدواج راهاندازی کنند.
این نشریه به نظرسنجیای اشاره میکند که در آن ۵۷ درصد دانشجویان گفتهاند به دلیل حجم کاری سنگین تمایلی به برقراری رابطه عاطفی ندارند.
مشوقهای دولتی چقدر موثر است؟
کارشناسان با توجه به نرخ بیکاری و رشد اقتصادی ضعیف نسبت به اثربخشی سیاستهای دولتی برای افزایش جمعیت تردید دارند.
وانگ فنگ، کارشناس جمعیتشناسی در دانشگاه کالیفرنیا ایروین، معتقد است استفاده از روشهای اداری مشابه دوران سیاست تکفرزندی است که از سال ۱۹۸۰ به مدت ۳۵ سال اجرا میشد.
به عقیده او، متقاعد کردن «تحصیلکردهترین نسل تاریخ چین» به فرزندآوری، چالشی جدی است.
شن یانگ، نویسنده فمینیست نیز معتقد است که مردم میتوانند «ورای تبلیغات سیاسی را ببینند» و اگر دولت میخواهد نرخ زاد و ولد را افزایش دهد، باید شرایط «مطلوبتری» برای والدین، بهویژه مادران مجرد ایجاد کند.
این در حالی است که زنان جوان نه تنها با هزینههای بالای زندگی مواجهند، بلکه در صورت ترک شغل برای فرزندآوری، با پیامدهای شغلی سنگینی نیز مواجه میشوند.