رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از دو سایت هستهای فردو و نطنز بازدید کرد. این بازدید پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و در حالی صورت گرفت که برخی کشورهای اروپایی خواستار صدور قطعنامه علیه تهران در نشست هفته آتی شورای حکام آژانس هستند.
رسانههای دولتی در ایران بدون اشاره به جزئیات گزارش دادند که گروسی روز جمعه ۲۵ آبان در استانهای اصفهان و قم، از نیروگاه هستهای نطنز و سایت غنیسازی فردو که در دل کوهی در حدود ۱۰۰ کیلومتری جنوب پایتخت تهران حفر شده، بازدید کرد.
این بازدید در شرایطی صورت گرفت که روابط بین تهران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دلیل چندین اختلاف طولانیمدت از جمله ممانعت حکومت ایران از حضور بازرسان کارشناس غنیسازی اورانیوم آژانس در سایتهای هستهای خود و ناتوانی در توضیح آثار اورانیوم غنیشده یافت شده در سایتهای اعلامنشدهاش، تیره شده است.
روز پنجشنبه و همزمان با سفر گروسی به تهران، خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی به نقل از دیپلماتهایی که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داد که کشورهای اروپایی به این آژانس فشار میآورند تا در نشست بعدی شورای حکام، قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی صادر کند.
رویترز نوشت که چنین قطعنامههایی تنش دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را افزایش میدهد.
در سالهای گذشته، حکومت ایران، در واکنش به قطعنامهها و انتقادهای قبلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، فعالیتهای هستهای خود را افزایش داده و مانع فعالیت بازرسان ارشد این آژانس شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه به خبرنگاران گفته که سه قدرت اروپایی (آلمان، بریتانیا و فرانسه) قبل از تصمیمگیری در مورد نحوه واکنش منتظر خواهند بود تا نتایج سفر گروسی را ببینند.
او گفت: «ما با شرکای خود در اروپا و ایالات متحده کاملا بسیج شدهایم تا ایران را به اجرای کامل قولها و تعهدات بینالمللی خود و همچنین همکاری با حسن نیت با آژانس وادار کنیم.»
سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه افزود که این فرایند «به شیوههای مختلف از جمله از طریق قطعنامهها» انجام میشود.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه گفت که تهران مایل به مذاکره «بر اساس منافع ملی و حقوق مسلم خود» است اما: «حاضر نیستیم تحت فشار و ارعاب مذاکره کنیم.»
عراقچی پس از گفتوگوی روز پنجشنبه خود در تهران با گروسی، گفت که اکنون «توپ در زمین اتحادیه اروپا و سه قدرت اروپایی» است.
محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی نیز در نشست خبری مشترک با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: «به هر گونه قطعنامه علیه برنامه هستهای، فوری و قاطعانه پاسخ خواهیم داد.»
او افزود: «برنامه هستهای ما در چهارچوب منافع ملی ادامه خواهد داشت.»
بازگشت ترامپ به کاخ سفید به عنوان رییسجمهوری آمریکا در ماه ژانویه ۲۰۲۵، بر دیپلماسی هستهای با ایران که پس از ماهها گفتوگوهای غیرمستقیم در دولت جو بایدن به بنبست رسیده است، موثر خواهد بود.
در دوره قبلی ریاستجمهوری ترامپ، واشینگتن توافق هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی (برجام) را که محدود کننده فعالیت هستهای تهران در ازای رهایی از برخی تحریمهای اقتصادی بینالمللی بود، کنار گذاشت.
ترامپ کاملا روشن نکرده که آیا در دوره جدید ریاستجمهوری خود، سیاست «فشار حداکثری» بر جمهوری اسلامی را از سر خواهد گرفت یا نه.
او در روزی که رای خود را در انتخابات آمریکا به صندوق انداخت، تاکید کرد جمهوری اسلامی نباید به سلاح اتمی دست یابد.