رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پیش از سفر به ایران اعلام کرد فضای مانور هستهای برای تهران، تنگتر میشود. او با تاکید بر عدم نظارت کافی بر بخشهای حساس مانند تولید سانتریفیوژها، دستیابی به نتیجه در زمینه نظارت بر فعالیتهای نامشخص تهران را ضروری اعلام کرد.
به گزارش رویترز، گروسی در آستانه سفر به ایران از مقامات جمهوری اسلامی خواست تا برای حل مشکلات طولانیمدت با آژانس، همکاری بیشتری نشان دهند.
او روز سهشنبه در حاشیه اجلاس کاپ۲۹ در باکو گفت: «از این که بتوانم به جامعه جهانی بگویم دقیقا چه اتفاقی در ایران رخ میدهد، فاصله دارم. در وضعیت بسیار دشواری قرار دارم. به نوعی، ایران باید ما را یاری کند تا بتوانیم به آنها کمک کنیم.»
گروسی با تاکید بر این که برنامه هستهای جمهوری اسلامی در حال رشد است، گفت: «من فکر میکنم فضای مانور هستهای برای تهران تنگتر میشود. ما اکنون در مناطق حساس مانند تولید سانتریفیوژ و سایر موارد، امکان نظارت نداریم.»
برنامه سفر به ایران
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز یکشنبه در اطلاعیهای اعلام کرد مدیرکل این نهاد به منظور دیدار با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر خواهد کرد و درباره تمام جنبههای مربوط به بیانیه مشترک توافق شده با ایران در ماه مارس سال ۲۰۲۳ بحثهای فنی خواهد داشت.
او شامگاه چهارشنبه ۲۳ آبان برای مذاکرات مهم درباره برنامه هستهای ایران وارد تهران خواهد شد.
این اولین سفر گروسی به تهران در دوران ریاستجمهوری مسعود پزشکیان، رییسدولت چهاردهم و پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکاست.
قرار است گروسی در این سفر دو روزه با پزشکیان، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی در تهران دیدار کند.
نگرانیها از ادامه غنیسازی اورانیوم
گروسی ماههاست که برای پیشرفت در مسائل مربوط به برنامه هستهای جمهوری اسلامی، از جمله درخواست برای افزایش همکاری در زمینه نظارت بر تاسیسات هستهای و توضیح آثار اورانیوم کشفشده در سایتهای اعلامنشده، تلاش کرده است.
پس از خروج ترامپ از توافق هستهای موسوم به برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریمها، جمهوری اسلامی غنیسازی اورانیوم را به سطوح بالاتری رسانده است؛ اکنون غنیسازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد در جریان است که نزدیک به سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای است.
بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی اکنون به میزان کافی اورانیوم غنیشده با خلوص بالا برای ساخت حدود چهار بمب هستهای در صورت تکمیل فرایند غنیسازی بیشتر، دارد.
دیدار در سایه انتخاب ترامپ
سفر گروسی به تهران پس از انتخاب ترامپ در آمریکا انجام میشود که حامی سیاست فشار حداکثری بر تهران است.
رییسجمهوری منتخب آمریکا در دوره پیشین ریاست جمهوری خود از توافق بینالمللی برجام خارج شد. توافقی که قرار بود فعالیتهای اتمی ایران را در ازای لغو برخی تحریمهای بینالمللی محدود کند.
نگاهی به گزینههای احتمالی ترامپ برای تشکیل کابینه جدید دولت آمریکا نشان میدهد که در آینده نزدیک، مساله هستهای ایران دوباره به یکی از مهمترین سوژههای سیاست خارجی آمریکا بدل خواهد شد.
مارکو روبیو که این روزها از او به عنوان وزیر امور خارجه احتمالی دولت ترامپ یاد میشود یکی از سیاستمداران آمریکایی است که در یک دهه گذشته بر مسائل مربوط به جمهوری اسلامی در سیاست خارجی آمریکا تمرکز کرده و از منتقدان سرسخت برجام و نحوه تعامل باراک اوباما، رییسجمهوری پیشین و جو بایدن، رییس جمهوری فعلی این کشور با تهران بوده است.
هر چند تهران همواره اتهامات درباره تلاش برای ساخت سلاح هستهای را رد کرده و اعلام کرده که برنامه هستهایاش برای مصارف غیرنظامی است اما در ماههای اخیر و با اوج گرفتن تنشها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، زمزمههایی از تغییر احتمالی دکترین هستهای حکومت ایران در رسانهها مطرح شده است.
۱۸ مهر امسال، ۳۹ نماینده مجلس در نامهای به شورای عالی امنیت ملی خواستار تغییر دکترین دفاعی شدند و یک نماینده هم به صراحت خواستار ساخت سلاح هستهای شد.
پیش از این و در اردیبهشت سال جاری کمال خرازی، مشاور امور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد «در صورت تهدیدات دشمن»، تهران چارهای جز «تغییر دکترین هستهای خود» نخواهد داشت.