هم‌زمان با افزایش تنش‌ها بین جمهوری اسلامی و اسرائیل، صداهایی برای تغییر «دکترین دفاعی» از بدنه جمهوری اسلامی به‌گوش می‌رسد. ۳۹ نماینده مجلس در نامه‌ای به شورای‌عالی امنیت ملی خواستار تغییر دکترین دفاعی شدند. یک نماینده هم به صراحت خواستار ساخت سلاح هسته‌ای شده است.
۳۹ نماینده مجلس شورای اسلامی از شورای‌عالی امنیت ملی خواستند در دکترین دفاعی جمهوری اسلامی تجدید نظر کند. مبنای این دکترین، فتوای علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، است که در آن خامنه‌ای «کاربرد» سلاح هسته‌ای را مثل سایر سلاح‌های کشتار جمعی از جمله سلاح شیمیایی و میکروبی «حرام» دانسته است.
پس از حمله موشکی دهم مهرماه ۱۴۰۳ که جمهوری اسلامی آن را «وعده صادق ۲» نام‌گذاری کرد، گمانه زنی‌ها درباره پاسخ اسرائیل به حکومت ایران بالا گرفت. این دومین حمله جمهوری اسلامی از خاک ایران به خاک اسرائیل بود.
تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی یکی از اهدافی است که در جریان گمانه‌زنی پاسخ اسرائیل به عملیات «وعده صادق ۲» از آن به عنوان هدفی بالقوه یاد می‌شود.
با وجود فتوای خامنه‌ای درباره حرام بودن به‌کار بردن سلاح هسته‌ای، حسنعلی اخلاقی امیری، یکی از مدافعان تغییر دکترین دفاعی جمهوری اسلامی درباره نامه ۳۹ نماینده به شورای عالی امنیت ملی گفت: «فتوای رهبر معظم محفوظ است چراکه در ادبیات فقه امامیه زمان و مکان در تغییر احکام دخالت دارد و همچنین احکام ثانویه می‌تواند جای احکام اولیه را بگیرد.»
سابقه تهدید به تغییر دکترین دفاعی
این اولین بار نیست که بحث درباره حرکت جمهوری اسلامی به سمت سلاح هسته‌ای مطرح می‌شود. پس از عملیات موسوم به «وعده صادق ۱» که فروردین امسال انجام شد، موضوع احتمال پاسخ اسرائیل هم مورد توجه قرار گرفت، در آن زمان هم بحث احتمال تغییر دکترین دفاعی مطرح شد.
اردیبهشت ۱۴۰۳، کمال خرازی، مشاور امور بین‌الملل خامنه‌ای هم درباره تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی صحبت کرده بود.
خرازی بیستم اردیبهشت در مصاحبه با شبکه خبری الجزیره گفت که جمهوری اسلامی از «ظرفیت تولید بمب هسته‌ای» برخوردار است. او در این مصاحبه با اشاره به احتمال حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات اتمی در ایران، تاکید کرده بود در صورت تهدید موجودیت جمهوری اسلامی، تهران دکترین هسته‌ای خود را تغییر خواهد داد.
او ۲۳ اردیبهشت هم در جریان سخنرانی در همایش گفت‌وگوهای ایرانی-عربی در تهران گفت: «ما که دارای سلاح هسته‌ای نیستیم و فتوای رهبری در این خصوص هست. ولی اگر دشمن شما را تهدید کند، باید چه کار کنیم؟ ناچار می‌شوید در دکترین خود تغییر ایجاد کنید.»
روز چهارشنبه، ۱۸ مهر، هم‌زمان با انتشار خبر نامه ۳۹ نماینده، محمدرضا صباغیان بافقی، نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتگو با سایت دیده‌بان با بیان اشاره به احتمال حمله اسرائیل به پالایشگاه‌ها و تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «ما برای دفاع از خود و امنیت کشور با صلاحدید رهبری رویکرد هسته ای را تغییر داده و به سمت همان سلاحی می رویم که آنها دارند، ساخت سلاح هسته‌ای گزینه ایران برای ایجاد بازدارندگی است.»
او تاکید کرد که چون امروز دیگر هیچ سازمان بین‌المللی و حتی کشورهای مدعی اروپایی و آمریکایی نمی‌توانند اسرائیل را «کنترل کنند»، بنابراین جمهوری اسلامی باید با ساخت سلاح هسته‌ای، «بازدارندگی دفاعی» ایجاد کند.
ماجرای فتوای خامنه‌ای
فتوا در ادبیات شیعی به معنای حکم شرعی است که «فقیه» آن را بر اساس آموزه‌های دینی و شرایط زمانی و مکانی بیان می‌کند و عمل به آن برای پیروان او لازم و واجب است.
ماجرای فتوای خامنه‌ای به سال ۱۳۸۲ بر می‌گردد. در متن آن فتوا آمده است علاوه بر سلاح هسته‌ای سایر سلاح‌های کشتار جمعی تهدیدی علیه بشریت است و ما (جمهوری اسلامی) کاربرد این سلاح‌ها را «حرام می‌دانیم».
این فتوا سال ۱۳۸۹ زمانی که مناقشه جمهوری اسلامی و غرب بر سر برنامه هسته‌ای ایران به اوج خود رسیده بود، مورد استقبال رهبران غربی قرار گرفت.
جان کری، وزیر امورخارجه سابق ایالات متحده، در آن زمان گفته بود او برای فتوا، احترام زیادی قائل است و آن را به عنوان یک نقطه شروع خوب در نظر می‌گیرد. او گفته بود خودش و باراک اوباما، رییس جمهوری پیشین آمریکا، قویا از صدور این فتوا از سوی خامنه‌ای استقبال می‌کنند.
همچنین در جریان مصاحبه‌هایی که مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی داشتند، آنها بارها برای رفع اتهام تلاش جمهوری اسلامی برای استفاده نظامی از انرژی هسته‌ای از این فتوای خامنه‌ای یاد کرده بودند.
محمدجواد ظریف و همکارانش در کتابی شش جلدی به نام «راز سر به مهر» درباره مذاکرات اتمی، به صورت خاص به این فتوا و نقش آن در مذاکراتشان پرداختند.
بهمن ماه سال ۱۳۹۹، محمود علوی، وزیر اطلاعات دولت حسن روحانی در یک برنامه تلویزیونی، گفت: «مقام رهبری[علی خامنه‌ای] فتوا داده است که سلاح هسته‌ای حرام است اما اگر گربه را در گوشه‌ای گیر بیندازند، ممکن است رفتارش با وقتی که گربه آزاد است فرق کند و اگر ایران را به آن سمت هل بدهند دیگر تقصیر ایران نیست.»